ارادت ایرانیان به پیامبر اسلام و اهل‌بیت شریفشان سابقه‌ای دیرینه دارد. از گذشته تاکنون تکریم مراسم‌های مذهبی، میان اقوام مختلف سرزمین ما مرسوم است. برای همین مردم در کنار مساجد، مکان‌هایی برای بزرگداشت مراسم‌های مذهبی می‌ساختند که به حسینیه، مهدیه و تکیه شناخته می‌شوند. شهر کاشان سابقه دیرینه‌ای به‌عنوان یکی از مراکز تولید فرش دارد. از طرفی دیگر طبق اسناد تاریخی از اولین شهرهای شیعه‌نشین ایران است. در حال حاضر شهر کاشان به خاطر تعداد بالای حسینیه‌ها و هیئت‌هایش به‌عنوان حسینیه ایران شناخته میشود. در این مقاله قصد داریم به تلفیق این دو مقوله شهر کاشان یعنی فرش و مذهب بپردازیم. ازاین‌رو به سراغ فرش حسینیه نخل هیئت صدره و سرفره کاشان رفته ایم. تا آن را به‌عنوان یک محصول فرهنگی مذهبی رفته‌ایم بررسی کنیم.
نخل هیئت صدره و سرفره کاشان یکی از قدیمی‌ترین نمادهای مذهبی کاشان است. این هیئت بزرگ‌ترین هیئت کنونی کاشان با سبک سنتی محسوب میشود. فرش حسینیه این هیئت نمادی از تعامل هنر متعالی ایرانی و باورهای مذهبی است. فرشی که به‌صورت یکپارچه تمامی محیط حسینیه را در برگرفته است.
ویژگی های فرش حسینیه نخل کاشان
فرش حسینیه نخل کاشان توسط کارخانه های فرش ماشنی کاشان تولید شده است. بوم فرش حسینیه سرفره به رنگ مشکی است. انتخاب این رنگ، به دلیل جنبه‌های مصرفی از محیط حسینیه در عزاداری‌های مذهبی و سوگواری سید و سالار شهیدان، اباعبدالله الحسین علیه‌السلام است. ساختار حسینیه سرفره به‌گونه‌ای است که پوشش مشکی دیوارها محدود است. رنگ مشکی زمینه به سیاه‌پوش کردن بیشتر و بهتر حسینیه کمک به سزایی کرده است.
در طراحی نقشه فرش ترنج تودرتویی به‌صورت گرد و بزرگ در بخش مرکزی فرش جای گرفته است. که در صحن اصلی حسینیه قرار دارد. این باعث شده که یکنواختی محیط کمتر شود. همچنین دو شمسه بسیار زیبا در دو طرف ترنج کار شده که به توازن و زیبایی فرش با محیط کمک بسیاری کرده است. ترنج و شمسه ها همچنین نمای زیبایی را از طبقه دوم حسینیه ایجاد کرده‌اند که در نوع خود بی‌نظیر است.
لچک‌های سه گانه فرش حسینیه از سه زمینه رنگ خردلی، روناسی و کرم تشکیل میشود. یک ترکیب خاص و دل‌نشین در چهارگوشه صحن اصلی حسینیه کرده است. طرح لچک ها به گونه ای است که از یکنواختی نقشه کاسته است. زمینه فرش از گل‌های طرح شاه عباسی پرشده که جلوه زیبایی را ایجاد کرده و اثر زمینه تیره فرش را به محیط ملایم‌تر کرده.
این فرش به صورت یکپارچه پیاده سازی شده است. این فرش تمام بخش‌های حسینیه، از قبیل راه رو و راه‌پله‌ها را نیز پوشانده است. پیاده سازی فرش های یکپارچه به صورت سراسری است و اطراف ستون ها و بخش های نامتقارن محیط را نیز پر میکند. این فرش ها به صورت تکه های جداگانه بافته می شود و سپس توسط روفوگران ماهر و چیره دست به هم متصل می شوند.
فرش حسینه صدره و سرفره نمونه‌ای زیبا از تلفیق هنر ایرانی و باورهای اسلامی در عصر معاصراست.
